Najwyższy skutek uczucia miłujących: śmierć miłujących, śmierć Maryi- zob. TMB 7, IX-XIV.

Na zakończenie Księgi Siódmej Traktatu o miłości Bożej św. Franciszek Salezy wyjaśnia, że miłość Boga może być tak silna, że wiedzie ku śmierci tego, kto kocha. Podaje liczne przykłady świętych, którzy umarli z miłości. Wśród nich wyróżnia Najświętszą Maryję Pannę, której zjednoczenie z Jej Synem było tak głębokie, że nie można wyobrazić sobie innego rodzaju Jej śmierci, jak śmierć z miłości.

Jedność Maryi z Jej Synem opisują te słowa: Nie mam innego życia, tylko życie mego Syna! Moje życie jest całe w Jego życiu, a Jego życie jest całe w moim. Nie było to już złączenie, ale jedność serca, duszy i życia Matki i Syna. Jeżeli więc ta Matka żyła życiem swego Syna, to umarła również śmiercią swego Syna, bo jakie życie, taka śmierć. Dziewica-Matka gromadziła w swym duchu żywą i ustawiczną pamięcią wszystkie wzruszające tajemnice życia i śmierci swego Syna i odbierała bezpośrednio od Niego żarliwe natchnienia, które On, «słońce sprawiedliwości» (Ml 3, 20), zsyłał w serca ludzkie, gdy miłość Jego doszła do zenitu. Ponadto ustawicznym ruchem kontemplacji podniecała ogień miłości, tak że Ją całą strawił jak całopalenie najwdzięczniejszej wonności, aż doprowadził Ją do śmierci i dusza Jej w zachwyceniu uleciała w ramiona miłości Syna swego.

Podczas krzyżowej męki Chrystusa Maryja, Jego Matka, miłowała najgoręcej ze wszystkich, dlatego też najmocniej Serce Jej przeszył miecz boleści. Boleść Syna stała się mieczem obosiecznym, który w tej mierze przebił Serce Matki (por. Łk 2, 35), w jakiej to Serce było spojone, złączone i zjednoczone z Synem – zjednoczeniem tak doskonałym, że nic nie mogło ranić jednego Serca, by równocześnie i drugiemu nie zadało żywej rany. Maryja pragnęła umrzeć, ponieważ umarł Jej Syn wśród płomieni miłości jako doskonałe całopalenie za wszystkie grzechy świata.

Nasze życie doczesne przygotowuje nas do śmierci. Prośmy Pana, byśmy mogli – jak Maryja i tylu innych świętych – umrzeć z miłości.

Ojcze nasz…, Zdrowaś Maryjo…, Chwała Ojcu,…

W jaki sposób miłość staje się życiem duszy –  zob. TMB 7, VII

Miłość jest pierwszym aktem i początkiem życia pobożnego, czyli duchowego. Przez nią żyjemy, czujemy i ruszamy się, a nasze życie duchowe jest takie, jakie są nasze uczucia. Serce pozbawione wzruszeń i uczuć nie ma miłości, natomiast każde kochające serce doznaje również wzruszeń uczuciowych (s. 379).

Wielce podejrzane i niebezpieczne są takie zachwycenia, które nie prowadzą do świętości i do oddania się Bogu, a przyzwalają na światowe pożądania i własne zachcianki. Błogosławieni ci, co żyją życiem nadnaturalnym, ekstatycznym, przerastającym ich samych, chociaż na modlitwie nie doznają zachwycenia, które by im pozwalały wznieść się ponad siebie (s. 380). Mamy zatem przejść od „starego człowieka” do „człowieka nowego” (Rz 6, 4-11). Kto chce osiągnąć to nowe życie, musi przejść przez śmierć życia starego, krzyżując ciało swoje z jego namiętnościami i pożądliwościami (por. Ga 5, 24), zatapiając je w wodach świętego chrztu lub pokuty… (s. 381).

Ponówmy modlitwę z dnia wczorajszego. Prośmy Pana, byśmy prawdziwie „umarli dla siebie, by żyć dla Pana”.

Ojcze nasz…, Zdrowaś Maryjo…, Chwała Ojcu,…

Drugi rodzaj zachwycenia – ekstaza uczucia (zob. Traktat o miłości Bożej 7, V)

Bóg jest zarazem piękny i dobry. Przez swoje piękno wzywa nasz umysł do kontemplowania Go, a dobrocią pobudza wolę do miłowania Go. Przez swoją piękność ubogaca rozum rozkoszami i rozlewa miłość w woli naszej, przez swą dobroć napełnia wolę miłością i skłania rozum do wpatrywania się w Niego. Miłość pobudza nas do kontemplacji, a kontemplacja do miłości, dlatego ekstaza, czyli zachwycenie, zależy całkowicie od miłości. Miłość Boża jest ekstatyczna, bo nie dopuszcza, żeby miłośnicy należeli do siebie samych, lecz do przedmiotu umiłowanego (s. 374). Tę Bożą miłość miał w sobie św. Paweł, dlatego pod natchnieniem Bożym mógł powiedzieć: Już nie ja żyję, lecz żyje we mnie Chrystus (Ga 2, 20).

 To zachwycenie miłości oddziałuje na wolę w sposób następujący: Bóg dotyka ją swoją ponętą i wówczas, podobnie jak igła przyciągana przez magnes pomimo swej przyrodzonej bezwładności zwraca się i kieruje ku biegunowi, tak wola tknięta Boską miłością zrywa się i dąży ku Bogu. (…) Jednakże te ekstazy rozumu i woli nie są tak ściśle ze sobą złączone, aby jedna nie występowała często bez drugiej. (…) Wielkiej wiedzy nie zawsze towarzyszy wielka miłość, podobnie jak wielkiej miłości nie zawsze towarzyszy wybitna wiedza. Jeżeli sam podziw wprawia nas w ekstazę, nie czyni nas ona lepszymi (s. 375). Jedynie Duch Święty może wprowadzić wolę w prawdziwe zachwycenie, które mocno łączy duszę z dobrocią Bożą.

Prośmy Pana, by nasz zachwyt nad Nim miał pozytywny wpływ na naszą wolę, by pobudzał nas do coraz większej miłości do Niego.

Ojcze nasz…, Zdrowaś Maryjo…, Chwała Ojcu,…

Zachwycenie najwyższym stopniem zjednoczenia z Bogiem w miłości – zob. Traktat o miłości Bożej 7, III.

Św. Franciszek Salezy powtarza, że nikt nie może zjednoczyć się z Bogiem, jeśli ku Niemu nie dąży, nikt zaś nie potrafi ku Niemu dążyć, jeśli On sam ich nie pociągnie. (…) Doskonałe zaś zjednoczenie musi posiadać dwie cechy: powinno być czyste i musi być mocne (s. 367).

Zjednoczenie czyste zachodzi wówczas, gdy zbliżam się do jakiejś osoby, pozostaję w jej obecności, by się nią cieszyć, ale nie szukam tego, co mogę od niej otrzymać. Przykładem jest Sulamitka, która pragnie nie błogosławieństw Bożych, lecz Boga wszelkich błogosławieństw, a także Maryja, która weszła na Kalwarię tylko dlatego, by zjednoczyć swoje serce z Sercem swego Syna. Jedynym pragnieniem duszy w tym zjednoczeniu jest trwać przy swoim Oblubieńcu (s. 368).

Zjednoczenie mocne natomiast jest owocem takiego pochłonięcia duszy przez Bożą dobroć, że nie może być od niej oderwana inaczej niż siłą niemal i z wielkim bólem (s. 369). Mówi o nim św. Teresa z Avila: gdy zjednoczenie dojdzie do takiej doskonałości, że nas pochłania i trzyma w jedności z Panem Jezusem, nie różni się od zachwycenia albo zawieszenia władz. To miłość jest więzią doskonałości, jak mówi św. Paweł (Kol 3, 14).

Św. Franciszek Salezy i tym razem daje przykłady wielu świętych zjednoczonych z Bogiem w czynnej miłości. Nawet wówczas, gdy ich miłość była uśpiona, jej wielkość sprawiała, że w sposób nierozerwalny byli złączeni z Bogiem. Zanim osiągniemy ten stopień zjednoczenia z Bogiem trzeba nam pogrążać się w zachwyceniu na modlitwie.

Prośmy Pana, by nasza jedność z Nim była czysta i mocna, jak u tych świętych, o których pisze św. Franciszek Salezy. Niech nasza modlitwa się do tego przyczynia.

Ojcze nasz…, Zdrowaś Maryjo…, Chwała Ojcu,…